W artykule przedstawiono kształtowanie się przeciętnych cen mieszkań na rynku wtórnym w wybranych miastach w Polsce w latach 2006–2020. W tym okresie wystąpiły kolejno fazy wzrostu cen, ich korekty, stabilizacji i ponownie wzrostu. Celem badania omawianego w artykule jest ocena różnic pomiędzy cenami mieszkań urealnionymi na podstawie wskaźników: inflacji, wzrostu wynagrodzeń i wzrostu zdolności kredytowej oraz ocena konsekwencji tych różnic dla kształtowania się rynku mieszkań. W badaniu wykorzystano ogólnodostępne dane Głównego Urzędu Statystycznego i Narodowego Banku Polskiego. Z przeprowadzonych analiz wynika, że mimo nominalnego wzrostu cen mieszkania są relatywnie łatwo dostępne, na co mają wpływ rosnące przeciętne wynagrodzenia i zdolność kredytowa, oraz że rynek jest w stanie zaakceptować ceny mieszkań urealnione wskaźnikiem zdolności kredytowej na historycznie wysokim poziomie.
realne ceny mieszkań, wynagrodzenia, zdolność kredytowa
R31, H81, J31
Agnello, L., Castro, V., Sousa, R. M. (2020). The Housing Cycle: What Role for Mortgage Market Development and Housing Finance?. Journal of Real Estate Finance and Economics, 61(4), 607– 670. https://doi.org/10.1007/s11146-019-09705-z.
Baffoe-Bonnie, J. (1998). The Dynamic Impact of Macroeconomic Aggregates on Housing Prices and Stock of Houses: A National and Regional Analysis. Journal of Real Estate Finance and Economics, 17(2), 179–197. https://doi.org/10.1023/A:1007753421236.
Bartkowska, P. (2020, 3 maja). Transakcje gotówkowe na rynku pierwotnym. Pobrane 27 września 2021 r. z https://rynekpierwotny.pl/wiadomosci-mieszkaniowe/sonda-transakcje-gotowkowe-na-rynku-pierwotnym/11271.
Belej, M., Kulesza, S. (2015). The Dynamics of Time Series of Real Estate Prices. Real Estate Management and Valuation, 23(4), 35–43. https://doi.org/10.1515/remav-2015-0034.
Black, A., Fraser, P., Hoesli, M. (2006). House Prices, Fundamental and Bubbles. Journal of Business Finance and Accounting, 33(9–10), 1535–1555. https://doi.org/10.1111/j.1468-5957.2006.00638.x .
Dąbek, K. (2008). Zjawisko „bańki cenowej” na rynku nieruchomości w Polsce. Świat Nieruchomości, (4), 4–9. https://www.swiatnieruchomosci.krakow.pl/components/com_jshopping/files/demo_products/66_01.pdf.
Dąbrowski, I., Mach, Ł., Mikołajczyk, Ł., Kuświk, A. (2020). Correlation of Economic Development of Countries with the Potential of their Housing Real Estate Markets: A Case Study in the European Union. European Research Studies Journal, 23(Special Issue 1), 660–678. https://doi.org/10.35808/ersj/1784.
Główny Urząd Statystyczny. (b.r.). Roczne wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych od 1950 roku. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/wskazniki-cen/wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych-pot-inflacja-/roczne-wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych/.
Hwang, M., Quigley, J. M. (2006). Economic Fundamentals in Local Housing Markets: Evidence from U.S. Metropolitan Regions. Journal of Regional Science, 46(3), 425–453. https://doi.org/10.1111/j.1467-9787.2006.00480.x .
Kokot, S. (2018). Dostępność dochodowa mieszkań w wybranych miastach Polski i Europy. Czy mieszkania w Brukseli rzeczywiście są droższe niż w Warszawie?. Rzeczoznawca Majątkowy, (2), 32–38.
Kokot, S. (2019). Próba oszacowania chłonności rynku mieszkań w Polsce w perspektywie 20 lat. W: I. Foryś (red.), Mikroekonometria w teorii i praktyce gospodarki nieruchomościami (s. 23–44). Difin.
Kokot, S. (2020). Socio-Economic Factors as a Criterion for the Classification of Housing Markets in Selected Cities in Poland. Real Estate Management and Valuation, 28(3), 77–90. https://doi.org/10.1515/remav-2020-0025.
Kucharska-Stasiak, E. (2005). Podstawy funkcjonowania rynku nieruchomości. Ujęcie teoretyczne. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 187, 10–15.
Kucharska-Stasiak, E. (2006). Nieruchomość w gospodarce rynkowej. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Lai, R. N., Van Order, R. (2017). U.S. House Prices over the Last 30 Years: Bubbles, Regime Shifts and Market (In)Efficiency. Real Estate Economics, 45, 259–300. https://doi.org/10.1111/1540-6229.12127 .
Ludwiczak, A. (2017). Jaki nie jest rynek nieruchomości – problemy dla badaczy. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, (1), 351–361. https://doi.org/10.18276/frfu.2017.1.85-28.
Masiukiewicz, P., Dec, P. (2013). Czynniki kreacji bańki cenowej na rynku nieruchomości. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 47(3), 401–408. https://dx.doi.org/10.17951/h.2013.47.3.401.
Narodowy Bank Polski. (b.r. a). Baza cen nieruchomości mieszkaniowych (III kw. 2006–IV kw. 2021). Pobrane 20 października 2021 r. z https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/publikacje/rynek_nieruchomosci/index2.html.
Narodowy Bank Polski. (b.r. b). Statystyka stóp procentowych (dane od l’2005). Pobrane 19 października 2021 r. z https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/statystyka/pieniezna_i_bankowa/oprocentowanie.html .
Nawrocka, E. (2020). Metody badania dynamiki cen nieruchomości w Polsce dla potrzeb wyceny. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Nykiel, L. (2007). Rynek mieszkaniowy i budownictwo mieszkaniowe. Analiza za 2006 r. Departament Rynku Mieszkaniowego PKO BP.
Omelchuk, V. O. (2018). Effectiveness of the Housing Policy: A Comparative Analysis. European Research Studies Journal, 21(1), 383–392. https://doi.org/10.35808/ersj/956.
Surówka, K., Wyrobek, J., Surówka, M. (2020). The Condition of Polish Housing Against the Background of Selected European Countries. European Research Studies Journal, 23(Special Issue 2), 469–482. https://doi.org/10.35808/ersj/1836.
Tomal, M. (2019). The Impact of Macro Factors on Apartment Prices in Polish Counties: a Two- Stage Quantile Spatial Regression Approach. Real Estate Management and Valuation, 27(4), 1–14. https://doi.org/10.2478/remav-2019-0031.
Wolniak, R., Olkiewicz, M., Szymczewska, M., Olkiewicz, A. (2020). The Functioning of the Real Estate Market: Dynamics of Price Formation and the Sale of Apartments. European Research Studies Journal, 23(2), 281–307. https://doi.org/10.35808/ersj/1594.
Żelazowski, K. (2007). Zjawisko bańki cenowej w kontekście zmian na polskim rynku mieszkaniowym. Studia i Materiały Towarzystwa Naukowego Nieruchomości, 15(1–2), 139–148.
Żelazowski, K. (2017). Housing Market Cycles in the Context of Business Cycles. Real Estate Management and Valuation, 25(3), 5–14. https://doi.org/10.1515/remav-2017-0017.
